Í opinberri stjórnmálaumræðu hefur því gjarnan verið haldið fram að Ísland geti ekki gengið í Evrópusambandið vegna þess að sjávarútvegsstefna ESB sé andstæð íslenskum hagsmunum. Í þessari grein er þvert á móti spurt hvort verið geti að aðrar breytur, svo…

Deilan um tengsl Íslands við Evrópusamrunann hefur verið meðal helstu álitaefna í íslenskum stjórnmálum. Hér er umræðan í aðdraganda EFTA-aðildarinnar, sem varð árið 1970, tekin til skoðunar. Þrátt fyrir að þingmenn hafi gjarnan leitast við að beita fyrir sig efnahagslegum…

Íslenska þjóðernisstefnan sem varð til á nítjándu öld og fyrri hluta tuttugustu aldar var sumpart frábrugðin þeirri sem þróaðist víðast hvar annars staðar í Evrópu í kjölfar upplýsingarinnar. Íslenska þjóðríkið var að vissu leyti frekar grundvallað á sjálfstæði þjóðarinnar og…

Í greininni er fjallað um þá erfiðleika sem fylgja því að mæla framfærslu­kostnað með vísitölu neysluverðs, sér í lagi vanda vegna staðkvæmdaráhrifa, og fjallað er um mat sem aðrar þjóðir hafa gert á stærðargráðu þessa bjaga. Í greininni er ennfremur…

Í greininni er vikið að viðteknum kenningum um gildi fordæma sem réttar­heim­ildar og hvort hún telst formlega bindandi eður ei. Gerð er grein fyrir nýlegum dómi þar sem ágreiningur er um réttarframkvæmd að því er varðar aðild ríkisins vegna dómsmála…

Í ritgerðinni er merking þjóðartáknsins Þingvalla útskýrð og hún sett í samhengi við íslenska þjóðernishyggju. Færð eru rök fyrir því að merking Þingvalla sé hvorki sjálfgefin né óbreytanleg, heldur tengist hún tilurð íslenskrar þjóðernishyggju, sjálfstæðisbaráttunni og sjálfsmynd þjóðríkisins. Umræða um…

Til að geta öðlast samningsrétt samkvæmt lögum nr. 94/1986, um kjarasamninga opinberra starfsmanna, þurfa stéttarfélög að uppfylla tiltekin skilyrði. Í greininni er fjallað um þessi lagaskilyrði í ljósi stjórnarskrárinnar og alþjóðlegra sáttmála auk þess sem vikið er að dómum Félagsdóms.…

Þegar kemur að árangursríkri leiðtogamennsku þá eru ótal þættir sem skipta máli. Það virðist sem einn þessara þátta sé bannorð, en það er hugtakið vald. Kannski er það af því að svo margt neikvætt hefur verið tengt hugtakinu. Þetta er…

Í kjölfar umræðunnar um áhrif stóriðju á Austurlandi vaknaði áhugi á að leita uppi aðferðir sem hagfræðin leggur til í að mæla þau. Litið var til kosta þeirra og galla og borið saman við aðstæður á Íslandi. Í þessari rannsókn…

Markmið þessarar greinar er í fyrsta lagi að kanna hvaða skipulagsform (skipurit) eru við lýði í íslenskum fyrirtækjum. Í öðru lagi er markmiðið að kanna áhrif stærðar fyrirtækja og rekstrarumhverfis á skipulag þeirra. Greinin byggir á niðurstöðum netkönnunar sem framkvæmd…